Agile is hot! Veel organisaties geven aan Agile te willen werken en schakelen Agile Coaches en Scrum Masters in om hen daarbij te helpen. Er zijn organisaties die het Agile werken (meestal Scrum) willen invoeren, omdat ze Agile beschouwen als een Silver Bullet die de organisatie efficiënter en winstgevender zal maken. Bij hen merken we vaak dat het beeld wat men van Agile heeft beperkt is gebleven tot een groep softwareontwikkelaars die elke ochtend een kwartier bij een whiteboard vol met plakbriefjes staat. Een enkeling weet dat deze ontwikkelaars elke paar weken iets opleveren en dat die briefjes vaak User Stories worden genoemd, maar vaak gaat het beeld niet verder dan dat. Blijkbaar nemen velen aan dat Agile iets is voor softwareontwikkelaars en dat de rest van de organisatie daar niet zoveel van merkt.

Niets is minder waar. Ja, Agile heeft vaak (maar niet altijd) betrekking op softwareontwikkeling en ja, Agile is vooral zichtbaar bij de softwareontwikkelaars met hun dagelijkse Stand Up en een Scrumbord vol met ‘geeltjes’. Maar het invoeren van Agile raakt vrijwel de hele organisatie. Elke belanghebbende krijgt (hoe dan ook) te maken met Agile. En als men wil dat het zijn vruchten afwerpt, zijn aanpassingen van werkwijzen (soms) noodzakelijk en dat kan onrust veroorzaken. Immers, mensen zijn gewoontedieren en het aanpassen van gewoontes is voor velen bepaald geen favoriete bezigheid.

Bij veel Agile transities ligt de focus voornamelijk op het ontwikkelteam, de Product Owner en de Scrum Master. Op zichzelf terecht, maar de medewerkers die net buiten dit Scrumteam vallen, die ook genoodzaakt zijn hun werkwijze aan te passen, mogen absoluut niet vergeten worden. Denk bijvoorbeeld aan lijnmanagers (van de ontwikkelteam leden) die niet meer sturend kunnen zijn. Wellicht blijven er voor hen alleen HRM-taken over en vragen zij zich af of dat wel voldoende is voor een fulltime functie. Projectmanagers die gewend zijn zelf een projectteam samen te stellen en te sturen, moeten zich nu ‘als klant’ tot de Product Owner richten. Beheerders die gewend zijn ontwikkelaars direct te benaderen voor ‘klusjes’, moeten dit nu via de Product Owner regelen. Architecten, Consultants, Informatieanalisten, enz. Wat wordt hun rol? Vallen zij binnen een team of er buiten? Of iets daar tussenin? De olifantenpaadjes worden afgesloten en men moet op zoek naar nieuwe wegen om zaken geregeld te krijgen.

Door menigeen kan Agile als bedreigend worden ervaren en het is niet ondenkbaar dat er mensen zijn die er (vaak onbewust) belang bij (denken te) hebben dat de Agile transitie faalt. Het constant ter discussie stellen van de Agile werkwijze en elk voorval waaruit blijkt dat Agile nog niet lekker loopt als ‘argument’ opvoeren om de transitie een halt toe te roepen is dan geen uitzondering. Het is dan ook noodzakelijk dat aan deze groep serieuze aandacht wordt besteed, anders kan deze groep het hele Agile transitieproces onherstelbare schade toebrengen, met het gevaar dat de transitie faalt en Agile binnen de organisatie voortaan een traumatische herinnering zal zijn. Het is daarom zeer belangrijk dat signalen vanuit deze ‘omliggende kring’ medewerkers uiterst serieus genomen wordt. Agile werken, dat doe je samen.

Michel van der Meulen
Agile Coach